Orffs Carmina Burana: het onontkoombare ritme van het lot
Onstuitbaar draait het grote rad van het lot. Wie bovenaan staat en in welvaart leeft kan zomaar tot de bedelstaf vervallen. En wie nu nog in het stof moet bijten kan met het nodige fortuin opklimmen tot de top. Het lot geeft en het lot neemt. Zo was het eeuwen geleden en zo is het nu nog. Vrouwe Fortuna heeft vele componisten geïnspireerd. Maar het bekendste stuk over het lot staat ongetwijfeld aan het begin en het einde van de ‘Carmina Burana’ van Carl Orff. “O Fortuna, net als de maan groei je en krimp je dan weer en zo maak je ons leven tot een vloek”, zingt het koor in een onontkoombaar ritme. In een klooster in het Duitse Benediktbeuern dook in 1803 een manuscript op met ruim middeleeuwse wereldlijke liederen. Verrassend fris en herkenbaar voor de moderne mens. Meer dan honderd jaar later plukte Orff er 24 uit en zette ze op theatrale, meeslepende muziek. “Alles wat ik toe nu geschreven heb kan weg”, schijnt hij zijn uitgever gezegd te hebben, “mijn echte werk begint hier.” Zijn ‘Carmina Burana’ groeide uit tot een wereldhit. De componist ordende de liederen in drie groepen. ‘In de lente’ bezingt de ontluikende natuur, de smeltende sneeuw, de kwinkelerende nachtegaal, de opbloeiende weidevelden. ‘In de taveerne’ is gewijd aan de menselijke geneugtes. Een gebraden gans jammert over zijn droevig lot, een abt wordt dronken en de wijn vloeit rijkelijk. In het derde gedeelte gaat het over de liefde. Concertkoor Haarlem brengt op zondag 14 mei onder leiding van Bernhard Touwen de bewerking die Orffs leerling Wilhelm Killmayer in 1956 op verzoek van de componist maakte. De twee pianisten Hans van Beelen en Charlie Bo Meijerring nemen de plaats in van het symfonieorkest. Ze worden bijgestaan door niet minder dan zes slagwerkers van RBO Sinfonia. Zo zullen Orffs sprekende ritmes extra scherpte krijgen. Solisten, Kinderkoor van de Koorschool Haarlem, Concertkoor Haarlem, Hans van Beelen en Charlie Bo Meijering (piano) en slagwerkers van RBO Sinfonia o.l.v. Bernhard Touwen met ‘Carmina Burana’ van Orff, ‘Schicksallied’ en ‘Begräbnisgesang’ van Brahms en Toccata van Chávez, op zondag 14 mei in PHIL Haarlem. Aanvang: 15.00.