Bachs muziek laat zich makkelijk vertalen in danspassen

Doulce Mémoire en Danshuis Haarlem voeren samen de Johannes Passion uit

Driemaal is scheepsrecht. Twee jaar geleden stonden het Haarlemse kamerkoor Doulce Mémoire en Danshuis Haarlem op het punt hun bijzondere uitvoering van Bachs Johannes Passion te presenteren toen de corona-pandemie losbarstte. Ook een uitgestelde uitvoering in september 2020 moest worden geannuleerd. Maar nu is het toch zover. Aanstaande zaterdag en zondag heffen de koorzangers in de Haarlemse Adelbertuskerk het indrukwekkende openingskoor ‘Herr unser Herrscher’ aan terwijl dansers in kleurrijke kostuums zich door de ruimte bewegen.
Een koorlid kwam met het idee om een uitvoering van Bachs Johannes Passion te combineren met dans, vertelt dirigent Felix van den Hombergh. Zelf was hij snel gewonnen voor het idee. “De dans past heel mooi bij de muziek. Ze voegt echt iets toe. In de muziek zit een duidelijke motorische beweging die zich heel goed laat vertalen in danspassen.”
Dat vindt ook choreografe Haya Maëla, artistiek leider van Danshuis Haarlem. Ze bewondert de wiskundige schoonheid van Bachs muziek.
Samen kozen Van den Hombergh en Maëla de delen die zich het best in dans laten uitdrukken. Ze kwamen uit op het openingskoor, het slotdeel en een aria in het midden.
De choreografe verdiepte zich grondig in de muziek en de tekst. In de woorden vond ze vaak de inspiratie voor een gebaar. Neem de tenor-aria ‘Erwäge’. Maëla: “‘Erwägen’ betekent ‘overdenken’. Ik laat de dansers daar de pose van de Denker van Rodin aannemen.” De regenboog uit de tekst komt terug in de kleuren van de kostuums.
Behalve naar de tekst en de muziek van de Johannes Passion heeft Maëla goed gekeken naar de ruimte van de Adelbertuskerk. “We dansen op de vlakke vloer vlak voor het podium. Het geluid gaat alle kanten op, dat hoor je overal. Maar dat geldt niet voor het beeld. Ik maak ook gebruik van de zijpaden en het middenpad zodat iedereen iets ziet.”
Dansers, zangers en musici komen aanstaande vrijdag tijdens de generale repetitie voor het eerst echt samen. Tot dan hebben de groepen apart gerepeteerd. “Tijdens een koorrepetitie werk je aan dingen die voor de dansers niet interessant zijn”, zegt Van den Hombergh. Maar tijdens het repeteren heeft hij, met de dans in zijn achterhoofd wel meer gelet op het motorische ritme. De dansers oefenden met een opname die in de buurt komt van wat de dirigent voor ogen staat.
Gelukkig was veel van de voorbereiding van twee jaar geleden blijven hangen. Sommige leden hebben inmiddels plaats gemaakt voor andere. Bovendien moest er wat geschoven worden met de solistenbezetting.
Maar voordelen heeft het uitstel ook. De uitvoering valt nu samen met het vijftigjarig bestaan van Doulce Mémoire. En Maëla zag tot haar vreugde hoe haar dansers van de vooropleiding vooruit gegaan zijn: “Twee jaar geleden waren de meesten vijftien of zestien jaar, nu zijn ze zeventien of achttien. Ze zijn echt in positieve zin gegroeid. Ik hoef maar iets te vragen en het gebeurt meteen.”

Solisten, Doulce Mémoire en Concerto d’Amsterdam o.l.v. Felix van den Hombergh m.m.v. Danshuis Haarlem met de Johannes Passion van J.S. Bach. Op zaterdag 2 april (19.00 uur) en zondag 3 april (15.00 uur) in de Adelbertuskerk in Haarlem.