Week 6
Concertkoor Haarlem maakt indruk met intense roep om vrede
Bernhard Touwen, sinds 2022 dirigent van het Concertkoor Haarlem, weet hoe hij een prikkelend en betekenisvol programma moet samenstellen. Joseph Haydn en Ralph Vaughan Williams zul je niet snel gebroederlijk naast elkaar aantreffen. Toch vonden beide componisten elkaar in het helaas nog altijd actuele programma ‘Oorlog en vrede’. Dat bracht twee contrasterende stijlen maar ook twee verschillende visies op de oorlog samen.
Haydn schreef zijn Mis ‘In tempore belli’ (In oorlogstijd) terwijl de Franse legers tegen Oostenrijk oprukten. Maar de verschrikkingen van de strijd zijn in dit meest feestelijke stuk ver weg. Hier wordt vooral de overwinning gevierd, niet vreemd want Haydn schreef het stuk ter herdenking van de gewonnen slag tegen de Turken in 1683. Touwen liet zijn Concertkoor Haarlem hier helder stralen. De militaire ritmes van het Credo klonken mooi strak en het contrast met de meer ingetogen delen kwam goed uit de verf.
Maar de meeste indruk maakte het koor toch in het tussen de twee wereldoorlogen geschreven ‘Dona nobis pacem’ van Vaughan Williams, een verpletterende roep om vrede. Hier liggen de dreiging, de pijn en het leed veroorzaakt door oorlog aan de oppervlakte. De zangers voelen zich duidelijk thuis in de soms schurende dan weer harmonieuze samenklanken van dit stuk dat zich beweegt tussen donker en licht, vrees en hoop, Verdiaanse dramatiek en tedere lyriek.
Het koor had sopraan Marcelina Román uit Barcelona laten invliegen. Dat bleek geen verspilde moeite. Román zingt zonder forceren moeiteloos boven het orkest op oorlogssterkte uit, maar ze legt even makkelijk een indrukwekkende intensiteit in haar fluisterzachte smeekbedes. Bariton Robbert Muuse zingt meer ingetogen maar niet minder expressief.
Een link tussen de werelden van Haydn en Vaughan Williams ligt in de belangrijke rol van het slagwerk – niet voor niets heeft Haydns mis de bijnaam Paukenmesse gekregen. De paukeniste van Het Promenade Orkest, prominent vooraan het podium gezeten, had het dan ook druk. Samen met de andere orkestleden speelde ze met bezielde inzet, stevig aangevuurd door dirigent Touwen.
Tussen beide oorlogswerken klonken de ‘Five mystical songs’, die Vaughan Williams in 1911 componeerde. Maar spreken van een tussendoortje zou geen recht doen aan deze prachtige, lyrische muziek en evenmin aan de gloedvolle uitvoering door het Concertkoor Haarlem, Het Promenade Orkest en baritonsolist Muuse.